maymun çiçeği hastalığı ne demek?

Maymun Çiçeği Hastalığı (Monkeypox)

Maymun çiçeği, maymunçiçeği virüsü tarafından neden olunan viral bir zoonotik hastalıktır. Bu, hayvanlardan insanlara bulaşabileceği anlamına gelir. Ayrıca, enfekte kişilerle veya kontamine materyallerle temas yoluyla insandan insana da yayılabilir.

Tarihçe:

İlk insan vakası 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde, çiçek hastalığının eradike edildiği bir dönemde kaydedilmiştir. Hastalık o zamandan beri çoğunlukla Orta ve Batı Afrika'da görülmüştür. Ancak, 2022 yılında, endemik olmayan ülkelerde de salgınlar meydana gelmiştir.

Belirtiler:

Maymun çiçeğinin belirtileri çiçek hastalığına benzer ancak genellikle daha hafiftir. Belirtiler genellikle enfeksiyondan sonraki 5 ila 21 gün içinde ortaya çıkar ve şunları içerebilir:

• Ateş
• Baş ağrısı
• Kas ağrıları
• Sırt ağrısı
• Lenf bezi şişmesi (lenfadenopati)
• Yorgunluk
• Cilt döküntüsü (genellikle ateş başladıktan 1-3 gün sonra başlar ve kabarcıklar, içi sıvı dolu kesecikler ve ardından kabuklanma şeklinde gelişir).

Bulaşma:

Maymun çiçeği, şu yollarla bulaşabilir:

• Enfekte bir hayvanın kanı, vücut sıvıları veya cilt lezyonlarıyla doğrudan temas.
• Enfekte bir kişiyle yakın temas (cilt teması, solunum damlacıkları vb.).
• Virüsle kontamine olmuş nesnelere dokunmak (giysiler, yatak örtüsü vb.).
• Anneden bebeğe (doğum öncesi veya doğum sırasında).

Tedavi:

Çoğu maymun çiçeği vakası hafiftir ve kendi kendine iyileşir. Destekleyici tedavi (ağrı kesiciler, ateş düşürücüler vb.) semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. Antiviral ilaçlar (örneğin, tecovirimat) bazı durumlarda kullanılabilir, özellikle de hastalığın şiddetli seyretmesi veya yüksek riskli gruplarda (bağışıklığı baskılanmış kişiler, çocuklar vb.) görülmesi durumunda.

Korunma:

• Enfekte hayvanlarla temastan kaçının.
• Hasta kişilerle yakın temastan kaçının.
• Ellerinizi sık sık sabun ve suyla yıkayın.
• Enfekte kişilerle aynı evde yaşıyorsanız, hijyen kurallarına dikkat edin ve kontamine olmuş nesneleri temizleyin.
• Çiçek aşısı, maymun çiçeğine karşı bir miktar koruma sağlayabilir.